De opkomst van gewichtsverlagende medicatie brengt uiteenlopende ethische vragen met zich mee over de vergoeding ervan in het basispakket. Zoals: hoe wenselijk is het vergoeden van gewichtsverlagende medicatie in een samenleving die uitnodigt tot het ontwikkelen van overgewicht? Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) heeft de ethische argumenten voor en tegen vergoeding in kaart gebracht in de argumentenwijzer ‘Door dik en dun?’ (6 mei 2024). Het CEG onderstreept hiermee het belang van een bredere politieke en maatschappelijke dialoog over de vergoeding van deze geneesmiddelen.
Het CEG beoogt met de argumentenwijzer de kwaliteit van het politieke en maatschappelijke debat te bevorderen
De argumentenwijzer gaat over gewichtsverlagende medicatie in brede zin, niet alleen semaglutide. De hoge vraagprijs van deze medicatie speelt mee, maar de nadruk ligt vooral op de wenselijkheid van brede inzet en vergoeding van gewichtsverlagende medicatie. Het CEG geeft geen antwoord op de vraag of gewichtsverlagende medicatie wel of niet opgenomen moet worden in het basispakket, maar beoogt met de argumentenwijzer de kwaliteit van het politieke en maatschappelijke debat te bevorderen. De uiteindelijke afweging over vergoeding vraagt om zorgvuldige besluitvorming, waarbij het CEG het belang benadrukt van het maken van een ethische afweging. Naast betaalbaarheid moet ook wenselijkheid volgens het CEG een plaats krijgen in deze brede waardenafweging.
Ethische afwegingen in vier thema’s
In de argumentenwijzer staan de ethische afwegingen verdeeld in vier thema’s, met argumenten voor en tegen vergoeding.
- Voorkomen en genezen.
- Ziek en niet ziek.
- Private en publieke belangen.
- Individuele en collectieve verantwoordelijkheid.
Toepasbaar op andere geneesmiddelen
De argumentenwijzer “Door dik en dun?” is ook bruikbaar voor de maatschappelijke dialoog over de vergoeding van andere (nieuwe) geneesmiddelen. Namelijk als het (nieuwe) geneesmiddel bedoeld is voor behandeling van aandoeningen die substantieel beïnvloed worden door leefstijl en door sociaal-maatschappelijke factoren en omgevingsfactoren. Of vragen oproept over de definitie van ziekte en de noodzaak van een medische indicatie voor vergoeding, of een hoge vraagprijs heeft.
