De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) benadrukt in het advies Het regeerakkoord als startdocument (24 november 2023) het herwinnen van gezag als cruciale opdracht voor de nieuwe regering. Daarbij pleit de ROB voor een regeerakkoord dat niet gedetailleerd en in beton gegoten is, maar waarden en prioriteiten vaststelt. De politieke context en maatschappelijke opgaven vragen om een andere bestuurscultuur en een ander regeerakkoord.
Een regeerakkoord als startdocument sluit aan bij de wens van een nieuwe bestuurscultuur waarin de Tweede Kamer nadrukkelijker een rol speelt. Een startdocument is daarvoor een goed begin.
De ROB wijst in de publicatie op vier punten:
- Neem publieke waarden als uitgangspunt, die geven duidelijkheid in wat burgers wel of niet van de overheid kunnen verwachten. Met het stellen van doelen is er meer ruimte en flexibiliteit dan met maatregelen op detailniveau.
- Werk aan verbinding met de samenleving: maak alleen afspraken over doelen, proces en de randvoorwaarden. Betrek samenleving en medeoverheden bij het vormgeven en uitvoeren van plannen. Nu de overheid voor grote opgaven staat is deze betrokkenheid is onmisbaar.
- Bewaak de parlementaire ruimte: maak een regeerakkoord als startdocument en een regeringsprogramma. Die geven het kabinet ruimte voor eigen invulling, en het parlement ruimte om kritisch te bevragen en bij te sturen.
- Verander de werkwijze van de overheid – zorg voor meer slagkracht. Laat de rijksdienst als één team het kabinet ondersteunen, en borg robuuste financiële verhoudingen met de decentrale overheden.
Een regeerakkoord als startdocument sluit aan bij de wens van een nieuwe bestuurscultuur waarin de Tweede Kamer nadrukkelijker een rol speelt. Een startdocument is daarvoor een goed begin.
